Een huurwoning bezoeken: recht of gunst

Dit om correct te kunnen inspelen op hun verwachtingen en de kandidaat-huurder zelf, de eigenaar, de uittredende huurder en de makelaar niet te belasten met niet-nuttige bezoeken. Het systeem zoals het op vandaag voorzien is, is inefficiënt voor alle spelers: nu klinken er verzuchtingen van de makelaars, maar deze zijn er evenzeer bij de kandidaat-huurders, de eigenaars en de uittredende huurders.

S.O.S. tijd en wensen kandidaat-huurder

Het feit dat we op vandaag in een digitale wereld leven, zorgt ervoor dat aan deze verzuchtingen tegemoet gekomen kan worden. Zo kan je online of in de makelaarskantoren met hulp van de vastgoedmakelaar huurpanden “virtueel bezoeken” door de uitgebreide foto- of zelfs videoreportages die worden voorzien.

Wil je nadien een “fysiek” bezoek gaan brengen aan een pand omdat je oprecht interesse hebt, dan wil je natuurlijk ook weten of het pand aansluit bij jouw wensen (nl.: mag je er wel wonen met een gezin met 3 kinderen?) en jouw financiële mogelijkheden. Je wil immers vermijden dat je tijd vrijmaakt om bezoeken te brengen waarvan achteraf blijkt dat deze eigenlijk “nutteloos” waren.

Op vandaag is er geen discussie over het feit dat op het moment dat iemand zich echt kandidaat stelt om een woning te huren, deze het bewijs van zijn inkomsten moet voorleggen; meer nog: als makelaar moet je dit vragen. Het is ook algemeen aanvaard dat indien blijkt dat het inkomen niet 3x de huurprijs bedraagt, de huurder geweigerd mag worden om zowel de verhuurder als de kandidaat-huurder zelf financieel te beschermen.

Waarom zou het dan een probleem zijn dat er voorafgaand aan een bezoek al gepeild wordt naar het inkomen van de kandidaat (vb.: via een verklaring op eer van de inkomsten, zonder dat men meteen de hele papierwinkel moet bovenhalen), waaronder voor alle duidelijkheid zowel leefgeld, uitkeringen, lonen, … vallen? Ik merk zelf dat veel mensen dit zelfs een evidentie vinden en dit niet als een inbreuk op hun privacy aanvoelen, net omdat het met de insteek van een efficiënte en correcte manier van werken is. Deze manier van werken is ook niet-discriminerend aangezien alle gegevens objectief kunnen worden bekeken, zonder een onderscheid te maken qua nationaliteit, gezinssamenstelling en bron van inkomsten (leefgeld, uitkering, loon).

We stellen ook vast dat wat betreft het financiële plaatje, finaal vaak het schoentje knelt. Niet omdat de kandidaat-huurders onvoldoende geïnformeerd zijn over de huurprijs en -lasten zoals de Huurdersbond poneert. Het afficheren van deze bedragen gebeurt door ons - en door andere vastgoedmakelaars - wel degelijk, maar lost dit probleem niet op. Meer in het bijzonder stellen wij vast dat - ondanks correct afficheren van de huurprijs - 40% van de bezoeken die wij uitvoeren met mensen zijn die naderhand het pand niet kunnen huren omwille van te beperkte financiële inkomsten.

Wetende dat er per pand gemiddeld een 15 à 20-tal geïnteresseerde kandidaat-huurders zijn - bij populaire panden loopt dit zelfs op tot 30 kandidaat-huurders - is dit een aanzienlijk aantal. Deze mensen kunnen enerzijds opgevangen worden door hen meteen door te verwijzen naar panden die wel aansluiten bij hun financiële wensen en anderzijds door een voldoende groot aanbod op de sociale verhuurmarkt, waar ook politiek het nodige voor moet bewegen.

S.O.S. privacy van de uittredende huurder en eigenaar

Wat met het respect voor de tijd en de privacy van de uittredende huurder? In het overgrote deel van de gevallen, worden vastgoedmakelaars immers gecontacteerd om een nieuwe huurder te zoeken op het moment dat de uittredende huurder zijn huuropzeg heeft gegeven. Wetende dat deze opzeg 3 maanden duurt, gebeuren nagenoeg alle bezoeken tijdens de periode dat de uittredende huurder nog in het pand woont.

Keer op keer moet deze uittredende huurder zijn badkamer, slaapkamer, woonkamer,... tonen aan kandidaat-huurders. Het is niet verdedigbaar dat dit ook moet gebeuren aan kandidaten van wie er geen enkele info gekend is en van wie niet vast staat dat deze financieel bij machte zijn om het pand te kunnen huren. Eenzelfde redenering gaat op voor eigenaars die hun woning te huur stellen.

S.O.S. taak makelaar

Wat met de tijd van de makelaar? Gelet op het gebrek aan incentive bij kandidaat-huurders, laten deze kandidaat-huurders een bezoek - zonder verwittigen - inderdaad meer en meer aan zich voorbij gaan zonder de makelaar hiervan te verwittigen. Zo staan onze makelaars in 15 à 20% van de gevallen samen met de uittredende huurder vruchteloos te wachten op de kandidaat-huurder die niet opdaagt.

Niet enkel een verlies van tijd voor de makelaar, maar ook een gemiste kans voor andere kandidaat-huurders die staan te popelen om het pand te bezoeken en die anders op dat moment reeds geholpen konden worden.

Als men wil vermijden dat het prijskaartje stijgt voor de eigenaars en voor de huurders - aangezien de eigenaars dit ongetwijfeld zullen vertalen in hun huurprijs -, dan moeten bepaalde tools voorzien worden voor de makelaar om te kunnen ingrijpen en dergelijke “no shows” zoveel mogelijk te vermijden. Ook hier kan digitalisering - via een huurprofiel - een oplossing bieden aangezien men zo eenvoudig de bezoeken in herinnering kan brengen of annuleren.

Ik reik graag de hand naar de Gegevensbeschermingsautoriteit om hierover in debat te gaan en te kijken hoe de privacy en verzuchtingen van alle actoren in het verhuurproces gerespecteerd kunnen worden en ben ervan overtuigd dat op die manier tot een algemeen gedragen oplossing kan gekomen worden.