Zonnepanelen in 2023: wat je moet weten

Zonnepanelen: recente wijzigingen

Begin 2021 vernietigde het Grondwettelijk Hof de regeling rond het recht op een terugdraaiende teller. Dat zogenaamde prosumententarief hield in dat wanneer je zonnepanelen meer produceerden dan je verbruikte, de meter terugdraaide en je minder energiekosten moest betalen. Door het schrappen van deze regeling betalen alle eigenaars van zonnepanelen - het maakt niet uit hoe lang je ze al hebt - een jaarlijkse netkost op basis van hun werkelijke afname. Die laatste wordt gemeten met een digitale meter.

Sinds 1 januari 2021 krijg je in Vlaanderen ook een eenmalige investeringspremie van netbeheerder Fluvius om zonnepanelen te plaatsen, en dat tot 40% van de investeringskost. Aanvankelijk zou de overheid deze premie jaarlijks aanpassen aan de dalende investeringskosten om oversubsidiëring te vermijden, maar begin november 2021 besliste ze de premie voor 2022 niet te verlagen. Vermoedelijk zal er vanaf 2023 wél een verminderde premie komen.

Wat als je nog een analoge teller hebt?

Heeft jouw gezin nog een analoge teller? Dan is het slim om hem zo lang mogelijk te behouden. Je teller blijft namelijk terugtellen, waardoor jij het prosumententarief blijft betalen. Je kan nog tot 2025 de digitale teller weigeren en een compensatie aanvragen op het moment van de plaatsing. Dat bedrag wordt berekend op basis van het geïnstalleerde vermogen en het jaar van de installatie.

Zonnepanelen sinds 2021

Heb je in 2021 zonnepanelen geplaatst of denk je eraan om ze volgend jaar te installeren? Dan zit je meteen in het nieuwe tariefsysteem mét de digitale meter. Je betaalt dus je energie op basis van je werkelijke afname. Dat kan erg interessant zijn voor wie veel van de opgewekte energie meteen verbruikt. Is dit niet het geval? Dan voorziet de Vlaamse regering een eenmalige financiële compensatie die overeenkomt met een rendement van 5%.

Produceer je meer energie dan je verbruikt? Dan kan je ze opslaan op een thuisbatterij of terug op het net plaatsen tegen een vergoeding. Daarvoor stap je het best over naar een energiecontract met injectietarief, een zogenaamd terugleveringscontract. Let wel: deze terugleververgoeding ligt een stuk lager dan de prijs die je betaalt voor de afgenomen elektriciteit van het net.

Zijn zonnepanelen nog wel interessant in 2022?

Het antwoord: zeker en vast! Je terugverdientijd is misschien wat langer dan vroeger - ongeveer 10 jaar - maar je verdient je investering sowieso terug. Wie 50% of meer van zijn eigen energie verbruikt, haalt de investering er iets sneller uit.

En zonnepanelen hebben nog meer voordelen:

de prijs blijft dalen, net als de installatiekosten

de kwaliteit van zonnepanelen gaat er voortdurend op vooruit: ze gaan tegenwoordig zo’n 25 tot 30 jaar mee

je hebt recht op:

• de prijs blijft dalen, net als de installatiekosten
• de kwaliteit van zonnepanelen gaat er voortdurend op vooruit: ze gaan tegenwoordig zo’n 25 tot 30 jaar mee
• je hebt recht op:
  • een eenmalige compensatiepremie van de Vlaamse regering als je zonnepanelen dateren van voor 2021
  • een eenmalige investeringspremie van Fluvius voor zonnepanelen geplaatst na 1 januari 2021
• zonnepanelen zijn onderhoudsvriendelijk, want de regen spoelt het vuil automatisch weer weg. Voor een optimaal rendement controleer je de panelen best één keer per jaar op beschadigingen of achtergebleven vuil
• je krijgt een terugleververgoeding van je elektriciteitsleverancier voor het teveel aan opgewekte energie dat je niet zelf verbruikt
• bij nieuwbouw en renovatie helpen zonnepanelen om de nieuwe EPB-eisen te behalen
• bij de aankoop van zonnepanelen voor woningen ouder dan 10 jaar geniet je van 6% btw in plaats van 21%
• omdat je zelf je energie produceert, hoef je geen rekening te houden met prijsschommelingen op de energiemarkt.

Wat met zonnepanelen in Brussel en Wallonië?

We spreken al de hele tijd over zonnepanelen in Vlaanderen, maar hoe zit dat precies in Brussel en het Waalse Gewest?

Brussel

Vóór 1 november 2021 gold in Brussel het principe van de gedeeltelijke compensatie: elke kleine producent van zonne-energie die overtollige elektriciteit op het net inbracht, had recht op financiële compensatie. Sinds 1 november 2021 is dat niet meer zo en geldt er een injectietarief. Voor alle elektriciteit die je afneemt van het net, betaal je je huidige tarief, het afnametarief. Daarnaast ontvang je per kWh elektriciteit die je zelf inbrengt op het net, een bepaald bedrag. Dat is het injectietarief.

Nog eentje om te onthouden: verschillende Brusselse gemeenten delen extra premies uit voor de installatie van zonnepanelen. Woon je in Brussel? Check dan zeker even bij de dienst Stedenbouw of Milieu.

Wallonië

Wallonië hanteert eveneens het systeem van de terugdraaiende teller. Je betaalt dus enkel het verschil tussen de elektriciteit die je van het net afneemt en wat je zelf inbrengt. Sinds 1 oktober 2021 geldt het Waalse prosumententarief: produceer je zelf energie door zonnepanelen, dan betaal je een compensatie voor het gebruik van het distributienetwerk. Het forfaitaire tarief kan verschillen per netbeheerder. Meer informatie over de tarieven en compensaties van de Waalse regering vind je hier.

De keuze van je zonnepanelen

Klaar om over te schakelen op zonnepanelen? Hiermee behaal je een optimaal rendement:

Materiaalkeuze

Het is je waarschijnlijk al opgevallen: sommige zonnepanelen hebben een blauwe schijn, andere zijn eerder zwart van kleur. De zwarte zijn monokristallijn: de siliciumkristallen die ze bevatten, zijn netjes in dezelfde richting geplaatst. Dat is iets duurder, maar geeft een groter vermogen. Bij de blauwe, polykristallijne panelen gebeurt dat niet: ze zijn daardoor goedkoper en hebben een kortere terugverdientijd. Monokristallijne panelen zijn dan weer compacter voor hetzelfde vermogen. Dat maakt ze geschikt voor wie een kleiner dak heeft.

Oriëntatie en hellingsgraad van je dak

Dankzij de technologische vooruitgang nemen zonnepanelen steeds beter onrechtstreeks licht op. Zo blijven ze ook actief op een bewolkte dag of wanneer ze niet volgens de optimale hellingsgraad of oriëntatie geplaatst zijn.

Het is natuurlijk altijd beter ze meteen goed te plaatsen, zo produceren ze altijd het maximum. Hoe? Licht je panelen naar het zuiden met een hellingsgraad van 30°. Zowel de hellingsgraad van het dak als de oriëntatie van de panelen bepalen mee je rendement.

Zonnekaart

Met de zonnekaart Vlaanderen kan je nagaan in welke mate je dak geschikt is voor zonnepanelen. Om deze kaart te ontwikkelen analyseerde de Vlaamse regering nauwkeurige hoogtemetingen om de oppervlakte, oriëntatie en hellingshoek van meer dan 2,5 miljoen daken te bepalen. Door deze berekening te combineren met gedetailleerde informatie van het KMI ontdekte de overheid welke dakdelen veel zonlicht krijgen en welke vaker in de schaduw liggen. Voor gebouwen met een goede score berekent de website automatisch wat zonnepanelen op je dak kunnen kosten en vooral wat ze kunnen opbrengen.

Meer weten over zonnepanelen en de thuisbatterij? Kijk dan snel op de website van Luminus.